Ken je dat? Dat het gewoonweg met iemand klikt. De communicatie verloopt soepel en je zit op dezelfde golflengte. Het tegenovergestelde is ook zeer herkenbaar: je hebt het idee dat je steeds je best moet doen om de ander jou te laten begrijpen en de communicatie verloopt stroef. Je zit gewoon niet op één lijn. Het zijn beide veel voorkomende statussen en voor een effectief gesprek is het van groot belang dat de eerste situatie (de ‘klik’) behouden blijft.
Ra-por
Dit onuitgesproken gevoel heet rapport (zeg: ra-por). Rapport staat voor de betrokkenheid van mensen en bestaat uit een verbaal en een non-verbaal deel. Verbaal staat voor het gebruiken van dezelfde woorden en intonatie. Non-verbaal rapport behelst houding, ademhaling en mimiek.
Als je rapport met iemand weet te maken, komt dit vertrouwensband ten goede. Je gesprekspartner zal eerder dingen van je aannemen en is meegaander. En laat dat nou heel goed van pas komen tijdens een gesprek waarbij je jouw dienst/product wilt verkopen!
What you give is what you get
En ik heb goed nieuws voor je: rapport maken is communiceren en communiceren is iets waar je beter in kunt worden. Iedereen kan dit dus leren! Wat mij hier al jarenlang bij helpt is onder andere één van de vooronderstellingen van NLP (Neuro Linguïstisch Programmeren) namelijk: de betekenis van je communicatie is de reactie die het oproept. Dat betekent voor mij dat ik bij misverstanden per definitie altijd eerst naar mijzelf kijk. Wat heb ik gemist of wat had ik anders kunnen doen? Het gaat hier niet om de schuldvraag. Zelfs als ik die niet zou hebben (maar wie bepaalt dat?) kijk ik alsnog naar mijzelf.
Wat ik ook doe is continu vragen aan de ander wat hij/zij voelt of denkt om steeds te kunnen meten wat mijn acties doen met de ander. Non-verbaal waarnemen helpt daarbij. Als ik iets zeg en zie vervolgens iemands gezicht vertrekken, dan is het slim om dat signaal niet te negeren. Het rapport is er op dat moment even niet. Door te vragen wat er gebeurt, kun je het weer terugkrijgen.
Leuk, maar hoe dan?
De vuistregel is dat er overeenstemming is tussen jouw gedrag en dat van de ander. Ga dus spiegelen. Uiteraard niet te opvallend, maar gebruik subtiel dezelfde woorden en neem dezelfde houding aan. Dit vergroot de kans op rapport. Probeer bijvoorbeeld op een feest eens een gesprek met iemand aan te knopen die niet direct op jouw golflengte zit. Pas je houding, stem en energie aan en merk hoe het gesprek en jouw gesprekspartner veranderd. Je zult ervaren dat je mensen op hun gemak stelt en je de leiding over het gesprek kunt nemen.
Daar waar het om privé situaties gaat kun je er vaak voor kiezen of je die moeite wel wilt doen. Je kan er voor kiezen om geen vrienden te worden met de persoon waarbij het niet klikt. Als het gaat om je schoonmoeder of vader, kan het handig zijn om die moeite toch te doen. Tot op zekere hoogte ;-).
In zakelijke relaties is het van groot belang om met nagenoeg iedereen te klikken en is het verstandig in ieder geval te weten, te leren hoe je een goede communicatie kunt bevorderen. En je kunt dat ook echt leren. Daar geef ik zelf al jaren training in en met resultaat. Als je beter kunt communiceren maakt dat je leven oprecht een heel stuk aangenamer. Al je relaties verbeteren.
Rapport met klanten
Overigens kun je als je wat verder ben in het ondernemersproces ook hierin een keuze maken door te definiëren wil jouw ideale klant is. Maar zelfs als je alleen maar ideale klanten hebt, is het goed kunnen communiceren en rapport maken heel belangrijk. Als ik naar mijn eigen praktijk krijg, heb ook ik nog steeds te maken met klanten bij wie het communiceren als vanzelf gaat, maar ook klanten waarbij ik echt een tandje bij moeten zetten om mijn boodschap goed over te brengen.
En….iets waar ik iedere dag mee bezig ben is proberen zo oordeelvrij mogelijk door het leven te stappen. Eerst luisteren, begrijpen, naar mijzelf kijken en dan reageren. Ik heb geleerd dat je niet overal en altijd maar een mening over moet hebben en dat als je hem hebt je hem ook niet perse altijd maar hoeft te delen. Voor mij zijn dit ingrediënten die rapport maken en behouden, bevorderen.